เขมรัฐนคร

มีคำกล่าวถึงเรื่องราวในอดีตของคนเราว่า ที่จริงแล้วอดีตนั้นก็เป็นเสมือน ‘เงา’ ในวันที่เลยผ่านมาของคนเรา นั่นเอง จะต่างกันบ้างก็ตรงที่วันเวลาเหล่านั้นได้ ‘ให้’ และ ‘นำเอา’ อะไรต่อมิอะไรจากเราไปบ้างเท่านั้น...บางคน ในบางช่วงวัยก็ได้ทำประโยชน์ให้กับสาธารณะอย่างเหลือล้น แต่ก็ไม่เคยเป็นที่รู้จักของเพื่อนมนุษย์คนใด แต่บางครั้ง...กับบางคน ในช่วงวัยที่ไม่เคยมีเรื่องราวให้น่าจดจำมาก่อน กลับกระทำบางสิ่งที่เป็น ‘ประวัติศาสตร์’ ให้โลกได้จารึกชื่อของตนไว้ได้...แม้ว่าจะไม่ได้คำนึงถึงผลลัพธ์ของการกระทำนั้นเลยก็ตาม

อย่างไรก็ดี ‘ประวัติศาสตร์’ นับเป็นเรื่องราวที่ต้องให้การศึกษาอย่างละเอียดถี่ถ้วน และมีมุมมองสิ่งที่ได้พบเห็นอย่าง ‘ยุติธรรม’ ทั้งนี้เพราะ ช่วงเวลาที่ผ่านมาเหล่านั้น อาจมีการบันทึกเรื่องราวต่างๆ โดยผ่านมุมมองความคิดของใครผู้ใดผู้หนึ่ง ที่มีทัศนคติในแง่ที่แตกต่างกันออกไป...ฉะนั้นแล้ว โปรดใช้วิจารณญาณในการไตร่ตรองต่อสาสน์ที่ท่านได้รับทุกครั้ง