คู่มือการใช้สมุนไพรไทย-จีน

ประเทศไทยและประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนตั้งอยู่ในภูมิภาคที่มีความหลากหลายทางชีวภาพของทรัพยากรพืชและสัตว์ และทรัพยากรพืชของทั้งสองประเทศมีจำนวนไม่น้อยที่เหมือนกัน ยังผลให้สมุนไพรไทยและจีนมีบางส่วนที่เหมือนกัน แต่ชื่อเรียกไทยและจีนต่างกัน นอกจากนี้สาธารณรัฐประชาชนจีนยังเป็นแบบอย่างที่ดีประเทศหนึ่งของโลกทีมีการใช้สมุนไพรในการป้องกันและรักษาโรคต่างๆ ให้กับประชาชนจีนจำนวน 1,300 ล้านคนได้อย่างพอเพียงและมีประสิทธิภาพ มีการบันทึกการใช้สมุนไพรอย่างเป็นระบบมานนานนับพันปี และมีแบบแผนในการใช้ทางวิทยาศาสตร์มาสนับสนุนภูมิปัญญาดั้งเดิม โดยเป็นที่ยอมรับของนานาประเทศทั่วโลก

ประเทศไทยมีระบบการแพทย์แผนไทยเช่นกัน แต่ไม่มีบันทึกอย่างเป็นระบบมากนัก การแพทย์และสมุนไพรทั้งของไทยและจีนที่ได้สืบทอดมาตั้งแต่โบราณกาล มีความลุ่มลึกสุขุมและละเอียดประณีตสอดคล้องกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมอันดีงามของประเทศไทยและคนจีนอย่างแนบแน่น เมื่อศึกษาในแนวลึกจะพบว่าการแพทย์ทั้งสองแผนต่างมีจุดเด่นของตัวเองและมีบางส่วนที่คล้ายคลึงกัน สามารถนำมาประยุกต์ใช้ให้เหมาะสม การพัฒนาด้านการแพทย์ตามภูมิปัญญาจะต้องพัฒนาควบคู่ไปกับด้านเภสัชกรรมเพื่อให้การใช้ยาสมุนไพรเป็นอย่างถูกต้อง ปลอดภัย และมีประสิทธิผล จำเป็นต้องทราบวิธีแปรรูปตัวยาให้มีคุณภาพและวิธีใช้สมุนไพรที่ถูกต้อง

กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เป็นหน่วยงานในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขที่รับผิดชอบการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีด้านการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือกและสมุนไพรได้ตระหนักถึงความจำเป็นของการรวบรวมข้อมูลการใช้สมุนไพรไทยและจีนเหล่านี้ไว้ใช้ประโยชน์ จึงได้จัดทำหนังสือ .8อการใช้สมุนไพรไทย - จีน’ ขึ้น โดยได้คัดเลือกสมุนไพรที่ยอมรับว่ามีประโยชน์ หาได้ง่ายในประเทศไทย และมีความสำคัญทางด้านเศรษฐกิจและการสาธารณสุข มีการใช้ทั้งสองประเทศจำนวน 50 ชนิดมารวบรวมไว้ ซึ่งมีเนื้อหาครอบคลุมทั้งด้านความรู้ทั่วไปและการใช้สมุนไพรเป็นรายชนิด เพื่อให้บุคลากร สาธารณสุขและผู้สนใจทั่วไปศึกษาและสามารถนำสมุนไพรดังกล่าวไปใช้ได้อย่างมั่นใจ มีเหตุผล และกว้างขวางยิ่งขึ้น