มัทนะพาธา

1 ในหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

ทนะพาธา หรือตำนานแห่งดอกกุหลาบ เป็นพระราชนิพนธ์ละครพูดคำฉันท์ ในสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นจากจินตนาการที่มีอยู่ในพระราชหฤทัย เป็นเรื่องราวของ เทพธิดา ชื่อมัทนา ที่ได้ปฏิเสธความรักของสุเทษณ์ เทพบุตร จึงต้องคำสาปให้ไปจุติเป็นดอกกุหลาบในโลกมนุษย์ และในคืนวันเพ็ญเท่านั้นที่นางจะกลายร่างเป็นมนุษย์ได้ และเมื่อใดที่นางเกิดความรัก เมื่อนั้นจึงจะพ้นคำสาป ต่อมาฤาษีกาละทรรศินได้นำดอกกุหลาบมัทนามาปลูกใกล้ๆอาศรม เพื่อให้ทุกคืนวันเพ็ญ นางจะกลายร่างเป็นมนุษย์มารับใช้ฤาษี และนางได้พบกับกษัตริย์ชัยเสน ทั้งสองเกิดความรักต่อกัน กษัตริย์ชัยเสนจึงพานางกลับเมืองแต่นางจัณฑีมเหสีเกิดความอิจฉาจึงวางแผนให้นางต้องโทษประหารชีวิต แต่เพชรฆาตรเกิดความสงสาร จึงปล่อยตัวนางไป นางกลับไปหาฤาษีที่อาศรม แล้ววิงวรให้สุเทษณ์ เทพบุตร ดลใจให้ท้าวชัยเสนให้มารับนางอีกครั้ง สุเทษณ์โกรธนางมาก จึงสาปให้นางเป็นดอกกุหลาบตลอดไป และเมื่อกษัตริย์ชัยเสนรู้ความจริงก็กลับมารับนาง แต่พบว่านางกลายเป็นดอกกุหลาบไปแล้ว จึงเสียใจมากและนำนางมาปลูกไว้ที่พระราชวังเพื่อระลึกถึงนางตลอดไป